Wszyscy doskonale wiemy, że alfabet umożliwia nam zapisywanie mowy, ale alfabetem nazwiemy również transkrypcję fonetyczną danego języka! Tym razem przedstawię Wam alfabet fonetyczny języka angielskiego, ale… zanim przejdę do rzeczy – kilka słów wstępu.
Problemy związane z wymową w języku angielskim często powodowane są tym, iż jedna i ta sama litera może być wymawiana inaczej w zależności od słowa, w którym się znajduje. To, że mamy napisaną literę „a” w dwóch słówkach niekoniecznie oznacza, iż wymówimy ją jako piękne „a” w każdym z dwóch słów. Zapis fonetyczny w języku angielskim różni się od normalnego zapisu słów. Idealnym przykładem może być słynne ”ghoti”.
Aby wymowa była dla nas łatwiejsza, posługiwanie się transkrypcją fonetyczną jest niezwykle pomocne. Transkrypcja fonetyczna jest fonetycznym zapisem wymowy konkretnego słowa za pomocą alfabetu fonetycznego.
Poniżej znajdują się wszystkie znaki fonetyczne wraz z ich umiejscowieniem w słowach. Podkreślona literka w angielskim słowie wskazuje na umiejscowienie omawianego dźwięku.
Samogłoski krótkie:
ʌ – czyli krótkie ”a” – występujące np. w: ”cup” /kʌp/
æ – dźwięk określany nazwą ”ash” i umiejscowiony pomiędzy ”a” i ”e” – występuje np. w: ”cat” /kæt/
ə – czyli słynna angielska ”schwa”, która pojawia się gdzie chce i jest najzwyklejszym, krótkim polskim ”e” – występuje np. w: ”about” /əˈbaʊt/
ɪ – czyli krótkie ”i” bardzo zbliżone do polskiego krótkiego ”y” – występuje np. w: ”kill” /kɪl/
ʊ – krótkie ”u” – występuje np. w: ”wood” /wʊd/
ɒ – krótkie ”o” – występuje np. w: ”dog” /dɒɡ/
e lub ɛ – czyli krótkie ”e” – występuje np. w: ”bed” /bed/ lub /bɛd/
Samogłoski długie:
ɑ: – długie ”a” – występuje np. w: ”car” /kɑː/
i: – długie ”i” – występuje np. w: ”keen” /kiːn/
u: – długie ”u” – występuje np. w: ”crew” /kruː/
ɔː – czyli długie ”o” – występuje np. w: ”awful” /’ɔːfl/
e: lub ɜ: – czyli długie ”e” – występuje np. w: ”bird” /bɜ:d/
Dwugłoski (dyftongi):
aɪ – podobne do ”aj” – występuje np. w: ”bye” /baɪ/
aʊ – podobne do ”au” – występuje np. w: ”now” /naʊ/
eɪ – podobne do ”ej” – występuje np. w: ”make” /meɪk/
eə – jest to połączenie otwartego ”e” z bardzo krótkim ”e” – występuje np. w: ”there” /ðeə/
əʊ – troszkę podobne do ”eu” lub ”oł” – występuje np. w: ”go” /ɡəʊ/
ɪə – podobne do ”ie” – występuje np. w: ‚‚beer” /bɪə/
ɔɪ – podobne do ”oj” – występuje np. w: ”boy” /bɔɪ /
ʊə – podobne do ”ue” – występuje np. w: ”sure” /ʃʊə/, które czytamy również /ʃɔː/
Trójgłoski (tryftongi):
aɪə – podobne do „aja” – występuje np. w ”liar” /laɪər/
eɪə – podobne do polskiego „eje” – występuje np. w ”layer” /leɪər/
ɔɪə – podobne do „oja” – występuje np. w ”royal” /ˈrɔɪəl/
əʊə – podobne do „ołe” – występuje np. w ”lower” /ˈləʊər/
aʊə – podobne do „ałe” – występuje np. w ”power” /paʊər/
Spółgłoski:
b – czyli ”b” – występuje np. w: ”bed” /bed/
d – czyli ”d” – występuje np. w: ”dude” /duːd/ lub /djuːd/
f – czyli ”f” – występuje np. w: ”far” /fɑː/
g – czyli ”g” – występuje np. w: ”agree” /əˈɡriː/
h – czyli ”h” – występuje np. w: ”head” /hed/
j – czyli ”j” – występuje np. w: ”you” /ju/ lub /ju:/
k – czyli ”k” – występuje np. w: ”keep” /kiːp/
l – czyli ”l” – występuj np. w: ”look” /lʊk/
m – czyli ”m” – występuje np. w: ”lamb” /læm/
n – czyli ”n” – występuje np. w: ”not” /nɒt/
p – czyli ”p” – występuje np. w: ”pain” /peɪn/
r – czyli ”r” – występuje np. w: ”room” /ruːm/
s – czyli ”s” – występuje np. w: ”street” /striːt/
t – czyli ”t” – występuje np. w: ”mate” /meɪt/
v – czyli ”w” – występuje np. w: ”save” /seɪv/
w – wymawiane jako ”ł” – występuje np. w: ”wake” /weɪk/
z – czyli ”z” – występuje np. w: ”zoo” /zuː/
ʃ – dźwięk pomiędzy ”sz” a ”ś” – występuje np. w: ”shut” /ʃʌt/
ʒ – dźwięk pomiędzy ”ż” a ”ź” – występuje np. w: ”vision” /ˈvɪʒn/
ŋ – nosowe ”n” – występuje np. w: ”sing” /sɪŋ/
tʃ – dźwięk pomiędzy ”cz” a ”ć” – występuje np. w: ”chin”/tʃɪn/
θ – wymawiany jak ”s” z końcem języka przy zębach – występuje np. w: ”think” /θɪŋk/
ð – wymawiany jak ”z” z końcem języka przy zębach – występuje np. w: ”there” /ðeə/
dʒ – czyli dźwięk pomiędzy ”dż” a ”dź” – występuje np. w: ”jump” /dʒʌmp/
Transkrypcja fonetyczna nie jest taka straszna jak się wydaje. Z własnych doświadczeń mogę polecić ćwiczenie transkrybowania ze słownikiem online, który umożliwia wysłuchanie danego słowa oraz przedstawia jego transkrypcję. Nie tylko słuchanie jest ważne- mówienie oraz powtarzanie na głos danego dźwięku/słowa odgrywa również kluczową rolę w nauce fonetyki.
dziekuje za pomocny wpis!!
PolubieniePolubienie
Nie ma za co! Cieszę się, że mogłam pomóc! Zapraszam również do innych wpisów. 🙂
Pozdrawiam serdecznie, M.
PolubieniePolubienie
informacje bardzo przydatne aczkolwiek mam pytanie co do krótkich i długich samogłosek- czy jest to bardzo wielki błąd jak mam problem z odróżnieniem ich i czy idzie się tego nauczyć w jakiś inny sposób?
PolubieniePolubienie
Problem sam zniknie wraz z ćwiczeniem transkrypcji. Im więcej poświęcisz czasu na opanowanie różnicy pomiędzy „krótkim” oraz „długim” dźwiękiem tym szybciej go opanujesz. Różnica jest bardzo subtelna, ale spróbuj się wsłuchać w słowa!
Pozdrawiam, M.
PolubieniePolubienie
Cześć 🙂 Ja zawsze miałam problem z tymi dwoma rodzajami o 😛 Potem jakoś udało mi się znaleść różnicę 😉
PolubieniePolubienie
Witam.
Dla mnie ɒ oraz ɔː również stanowiły nie lada wyzwanie! I bardzo dziwiło mnie występowanie ə. Nigdy nie wiedziałam, w którym miejscu się pojawia i dlaczego.
Pozdrawiam, M.
PolubieniePolubienie